De nieuwe Franse spellingsregels samengevat in 10 thema’s

2400 aangepaste woorden samengevat in 10 spellingsregels

Vanaf september 2008 worden in alle Waalse scholen standaard de nieuwe Franse spellingsregels aangeleerd. Het Franse onderwijs was hierover terughoudender en voert de nieuwe Franse spellingsregels pas in september 2016 in. Het gaat om zowat 2400 woorden die logischer, eenvoudiger en coherenter geschreven mogen worden. ‘Mogen’ is hier het juist woord want de nieuwe Franse spellingsregels genieten de voorkeur van de Académie Française en verschillende Hoge Raden, maar is nog niet verplicht. Niettemin, heeft nu ook het Franse onderwijs ervoor gekozen om het advies van de Franse Academie te volgen. Evenals Vertaalbureau Evina. Wij hanteren standaard de nieuwe Franse spellingsregels, tenzij je ons expliciet aangeeft om de oude, traditionele Franse spelling aan te houden.

De nieuwe Franse spellingsregels in een notendop

Hieronder vatten we de nieuwe Franse spelling voor je samen in 10 gemakkelijk te onthouden spellingsregels. Die hoef je uiteraard niet allemaal van buiten te leren. De meeste aanpassingen zijn niet zomaar lukraak gekozen. Eigenlijk zijn ze heel logisch zodat je ze snel onder de knie zult hebben.

1. Samengestelde getallen

Samengestelde getallen zijn vanaf nu automatisch verbonden met een koppelteken.

Opmerkingen:

• Op die manier kan men 60 + 1/3 (soixante et un tiers) onderscheiden van 61/3 (soixante-et-un tiers).
• Door deze regel verdwijnen talrijke moeilijkheden en worden willekeurige toepassingen uitgeschakeld.

2. Samengestelde van woorden

In samengestelde woorden (met koppelteken) zoals ‘pèse-lettre’ (werkwoord + zelfstandig naamwoord) of ‘sans-abri’ (voorzetsel + zelfstandig naamwoord), neemt voortaan altijd het tweede element de meervoudsvorm aan wanneer het woord in het meervoud staat.

Opmerkingen:

• Blijven onveranderd zijn woorden met een hoofdletter zoals ‘prie-Dieu’ en woorden met een lidwoord zoals ‘trompe-la-mort’.
• Deze regularisatie zorgt voor een eenvoudige en unieke regel en vermijdt incoherenties zoals ‘un cure-dent’ enerzijds en ‘un cure-ongles’ anderzijds.

3. Het accent verandert van richting

In bepaalde woorden wordt nu de voorkeur gegeven aan een ‘accent grave’ in plaats van een ‘accent aigu’. Het komt er eigenlijk op neer dat het accent geschreven wordt zoals je het uitspreekt.

Opmerkingen:

• Voor een toonloze lettergreep schrijven we steeds een è, behalve in de voorzetsels dé- en pré- waar de é behouden blijft, net zoals in de woorden ‘médecin’ en ‘médecine’.
• De basisregel is hiermee veralgemeend: ‘évènement’ wordt nu geschreven zoals ‘avènement’ en ‘règlementaire’ zoals ‘règlement’.

4. Het hoedje op de letters i en u verdwijnt

Opmerkingen :

• Het hoedje of ‘accent circonflexe’ wordt enkel behouden voor woorden waar ze nodig zijn omdat ze een onderscheid kunnen maken zoals:
• De mannelijke adjectieven enkelvoud zoals dû, mûr, sûr, jeûne
• De vormen van ‘croitre’ (groeien) om geen verwarring te scheppen met de vervoegingsvormen van ‘croire’ (geloven): je crois, tu crois, il croit tegenover je croîs, tu croîs, il croît, …
• Op de letters i en u speelt het hoedje geen enkele fonetische rol. Dit hoedje was één van de belangrijkste oorzaken van willekeurige fouten.

5. Werkwoorden die eindigen op –eler of –eter

De werkwoorden die eindigen op -eler of -eter worden voortaan vervoegd zoals het werkwoord ‘peler’ of ‘acheter’.

Opmerkingen:

• Ook de afgeleiden die eindigen op –ment, vallen onder deze regel.
• Uitzonderingen op deze regel: appeler, jeter en hun samenstellingen, met inbegrip van interpeler
• Met deze nieuwe regel hoeft men geen ellenlange lijst van werkwoorden uit het hoofd te leren, waarvan de vervoeging kon variëren.

6. Leenwoorden

Leenvormen vormen nu hun meervoud op dezelfde manier als de Franse woorden en krijgen een accent volgens de regels die van toepassing zijn voor de Franse woorden.

Opmerkingen :

• De reguliere meervoudsvormen, gekend door de meeste Franstaligen versterken de integratie van leenwoorden.
• De toevoeging van een accent vermijdt een verkeerde uitspraak.

7. Samensmelting van woorden

De samensmelting ligt voor de hand in een aantal woorden samengesteld uit volgende delen: contre-, entre-, extra-, infra-, intra-, ultra-, hydro-, socio-, …

8. Woorden die eindigen op -olle en werkwoorden die eindigen op -otter

De woorden die eindigen op –olle en de werkwoorden die eindigen op –otter worden met een enkele medeklinker geschreven.

Opmerkingen:

• Uitzonderingen op deze regel: colle, molle en folle en de woorden van dezelfde familie als de zelfstandige naamwoorden die eindigen op –otte zoals botter en botte.
• Ook hier heeft deze regel tot doel incoherenties uit te sluiten: ‘carole’ wordt nu geschreven zoals ‘bestiole’.

9. Verplaatsing van het trema

Het trema is verplaatst naar de uitgesproken letter u en aan enkele woorden zelfs toegevoegd.

Opmerkingen:

• De woorden waaraan een trema is toegevoegd zijn: argüer (j’argüe, nous argüons, etc.), gageüre, mangeüre, rongeüre, vergeüre.
• De plaatsing van het trema vermijdt moeilijkheden bij het lezen en een foutieve uitspraak.

10. Participe passé van de werkwoorden faire en laisser

Wanneer de ‘participe passé’ van de hulpwerkwoorden ‘faire’ en ‘laisser’ gevolgd worden door een infinitief, is er vaak verwarring. Daarom blijven deze werkwoorden voortaan onveranderd.

Een greep uit de 2400 aangepaste woorden